Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2010

Μίνι μαύρες τρύπες μπορούν όντως να δημιουργηθούν με επιταχυντές

Μικροσκοπικές μαύρες τρύπες είναι θεωρητικά δυνατό να δημιουργηθούν στη Γη από τη βίαιη σύγκρουση σωματιδίων μέσα σε επιταχυντές όπως ο LHC, επιβεβαιώνουν προσομοιώσεις που βασίζονται στη θεωρία της γενικής σχετικότητας.
Η τελευταία έρευνα, η οποία έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Physical Review Letters, δεν αποκλείεται να τροφοδοτήσει νέα εσχατολογικά σενάρια για τα πειράματα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN. Οι επιστήμονες πάντως διαβεβαιώνουν ότι οι τεχνητές μαύρες τρύπες θα εξαφανίζονταν πριν προλάβουν να καταπιούν τον πλανήτη.
Όπως εξηγεί ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, οι μαύρες τρύπες είναι σημεία άπειρης πυκνότητας, τα οποία σχηματίζονται όταν αρκετή ύλη συγκεντρωθεί σε έναν εξαιρετικά μικρό όγκο.
Σύμφωνα με τη θεωρία της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν, η μάζα (και η ενέργεια) παραμορφώνει το χωροχρόνο και δημιουργεί έτσι το φαινόμενο της βαρύτητας. Όταν η πυκνότητα της μάζας σε μια μικρή περιοχή του χώρου ξεπεράσει ένα κρίσιμο όριο, η παραμόρφωση γίνεται τόσο έντονη ώστε τίποτα, ακόμα και το φως, δεν μπορούν να δραπετεύσει από την έλξη της.
Προκειμένου να δημιουργηθεί μια μίνι μαύρη τρύπα, δύο σωματίδια πρέπει να συγκρουστούν με ενέργεια που υπερβαίνει ένα κρίσιμο όριο, γνωστό ως «ενέργεια Πλανκ» (από τον μεγάλο φυσικό Μαξ Πλανκ).
Τώρα, ο Μάθιου Τσοπτούικ του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, σε συνεργασία με τον Φρανς Πρετόριους του Πρίνστον, προσομοίωσε στον υπολογιστή τέτοιες συγκρούσεις και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δημιουργία τεχνητών μελανών οπών είναι θεωρητικά εφικτή.
Χρησιμοποιώντας εκατοντάδες υπολογιστές για να υπολογίσουν τις περίπλοκες μαθηματικές λεπτομέρειες της σύγκρουσης, οι δύο ερευνητές διέψευσαν παλαιότερες εκτιμήσεις και έδειξαν ότι μαύρες τρύπες μπορούν να δημιουργηθούν όταν τα σωματίδια συγκρούονται με συνολική ενέργεια ίση με περίπου το ένα τρίτο της ενέργειας Πλανκ.
Αυτό πάντως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο LHC θα δημιουργήσει μαύρες τρύπες, αφού η ενέργεια Πλανκ είναι ένα πεντάκις εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από τη μέγιστη ενέργεια που μπορεί να πετύχει ο επιταχυντής.
Ο LHC θα δημιουργήσει μίνι μαύρες τρύπες μόνο αν υπάρχουν στο Σύμπαν επιπλέον μικρές διαστάσεις (πέρα από τις διαστάσεις που γνωρίζουμε σήμερα), οι οποίες εκτιμάται ότι θα μείωναν σημαντικά την ενέργεια Πλανκ.
Ο ίδιος ο Δρ Τσοπτούικ θεωρεί πάντως απίθανο να δημιουργηθούν μαύρες τρύπες, οι οποίες ούτως ή άλλως θα διασπώνταν άμεσα σε συνηθισμένα σωματίδια.
Αν η δημιουργία τεχνητών μαύρων τρυπών αποδειχθεί τελικά πρακτικά ανέφικτη, οι προσομοιώσεις που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα θα παραμείνουν το μόνο διαθέσιμο εργαλείο για τη μελέτη του σχηματισμού τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: